Η φενάκη του "Εθνικού Διαλόγου" ή όσα δεν ...ξέρει ο Υπουργός Παιδείας

Του Γιώργου Κ. Καββαδία*

Όλοι οι διάλογοι για την εκπαίδευση μέχρι τώρα προβάλλουν το «εθνικό» διαχέοντας την ψευδαίσθηση ότι σε μια κοινωνία που σπαράσσεται από κοινωνικές ανισότητες και συγκρούσεις μπορεί να υπάρχει «κοινό συμφέρον». Υπηρετήθηκε αλήθεια το κοινό συμφέρον από τις πολιτικές που ακολουθήθηκαν μετά από τόσους «εθνικούς διαλόγους» στις προηγούμενες δεκαετίες ή η αποδόμηση της δημόσιας εκπαίδευσης; Λήφθηκαν υπόψη οι θέσεις και διαμορφώθηκαν πολιτικές με βάση τις θέσεις και τα αιτήματα της εκπαιδευτικής κοινότητας και των κοινωνικών φορέων ή εφαρμόστηκαν οι ντιρεκτίβες της ΕΕ, όπως αποτυπώνονταν στα προγράμματα των κομμάτων εξουσίας; Η ιστορική πραγματικότητα δείχνει ότι τέσσερις φορές από το 1986 μέχρι σήμερα τα αποτελέσματα των «εθνικών διαλόγων» πετάχτηκαν στον σκουπιδοντενεκέ της ιστορίας. Έχει, επίσης, σημασία να τονιστεί ότι η οργάνωση και η διαδικασία του διαλόγου έχει συγκεντρωτικά χαρακτηριστικά και είναι απολύτως ελεγχόμενη από τα κυβερνώντα κόμματα. Τα πρόσωπα, η οργάνωση, η «ατζέντα» δεν καθορίζονται από τους κοινωνικούς φορείς και την εκπαιδευτική κοινότητα, αλλά «από τα πάνω» με βάση τους στόχους της κυβερνητικής πολιτικής, όπως ευθυγραμμίζεται με τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ και την εργαλειιοθήκη του ΟΟΣΑ. Ακόμα και η σύνθεση της Επιτροπής ακυρώνει την έννοια του διαλόγου, αφού στην πλειονότητά της αποτελείται από ανθρώπους που υπηρέτησαν τις μεταρρυθμιστικές πολιτικές προηγούμενων κυβερνήσεων με βάση τις συνταγές της ΕΕ ή που εξαργυρώνουν την κομματική και συνδικαλιστική τους δράση. Ο «διάλογος» θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί «έως τον Απρίλιο» έτσι, ώστε - όπως «διατάζει» το 3ο Μνημόνιο - «όλα τα παραπάνω θα συνοψιστούν έως τον Μάιο του 2016, με τη βοήθεια ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων των διεθνών Οργανισμών, σε νέο επικαιροποιημένο εκπαιδευτικό σχέδιο δράσης». Τι προβλέπει ο ΟΟΣΑ και υλοποιεί η συγκυβέρνηση; Μείωση του κόστους της εκπαίδευσης και ιδιωτική χρηματοδότηση, δηλαδή φτηνό δημόσιο σχολείο που θα αναζητά πόρους από τις επιχειρήσεις, καταργήσεις σχολείων και συρρίκνωση σχολικού δικτύου, αύξηση μαθητών ανά τμήμα, «νέο λύκειο» - εξεταστικό κέντρο, επαναφορά της αξιολόγησης σύνδεση με επιδόσεις, αύξηση διδακτικού ωραρίου και άλλα. Μαθητεία για την πλειονότητα των αποφοίτων της τεχνικής εκπαίδευσης και περιφερειακές συμπράξεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα. Για να υλοποιηθούν αυτά τα σκληρά μέτρα απαιτείται η εξαπάτηση και η διαβουκόληση της εκπαιδευτικής κοινότητας, των εργαζομένων και των πολιτών ευρύτερα. Ο «εθνικός διάλογος» για την Παιδεία εντάσσεται στο συνολικό πλαίσιο της στρατηγικής πολιτικής της κυβέρνησης για τη νομιμοποίηση της πολιτικής της μνημονίων και την εξασφάλιση πλατιάς συναίνεσης σε αυτή και σε κοινωνικό και σε πολιτικό επίπεδο. Ο «εθνικός διάλογος» λειτουργεί ως εργαλείο εξωραϊσμού και προώθησης της μνημονιακής πολιτικής κυβέρνησης – ΕΕ – ΔΝΤ. Με βάση το 3ο μνημόνιο διαμορφώνεται εκπαιδευτικό σχέδιο δράσης που θα επικεντρώνεται ουσιαστικά σε 4 βασικούς άξονες για την περίοδο 2015-2016:

● Μείωση του κόστους της εκπαίδευσης.

● Αξιολόγηση όλων των παραγόντων της σε σύνδεση με επιδόσεις, αποτελεσματικότητα και μισθούς.

● Μαθητεία για την πλειονότητα των αποφοίτων της τεχνικής εκπαίδευσης και περιφερειακές συμπράξεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα.

● Επιχειρηματικότητα σε όλο το μήκος και το πλάτος της εκπαιδευτικής διαδικασίας, μεγαλύτερη συμμετοχή των εργοδοτών και μεγαλύτερη χρήση της ιδιωτικής χρηματοδότησης.

Στην παρωδία του «εθνικού διαλόγου» ο υπουργός Παιδείας προσθέτει ένα ακόμα επεισόδιο «περιμένοντας» από τους συλλόγους των εκπαιδευτικών και όλα τα μέλη της εκπαιδευτικής κοινότητας να διοργανώσουν συζητήσεις για να καταθέσουν τις προτάσεις τους, ενώ το εκπαιδευτικό κίνημα ματαίωσε τις φιέστες «διαλόγου». Με μια άγαρμπη «εξατομίκευση» του διαλόγου στοχεύει δυο... τρυγόνια: Από τη μια να σπείρει τις ψευδαισθήσεις ότι όλοι συμμετέχουν και από την άλλη να παρακάμψει τις συνδικαλιστικές οργανώσεις εκπαιδευτικών, γονέων και μαθητών που συνεχώς προβάλλουν θέσεις και αιτήματα σαν φωνή βοώντος εν τη ερήμω. Δεν γνωρίζει το υπουργείο ότι η χρηματοδότηση των σχολείων έχει μειωθεί στην εποχή της μνημονιακής κόλασης κατά 60% και μεσούσης της σχολικής χρονιάς υπάρχουν 3.000 κενά, ενώ η εκπαιδευτική κοινότητα διεκδικεί 25.000 μόνιμους διορισμούς για να καλυφθούν αντίστοιχα κενά; Δεν γνωρίζει τη μείωση των εκπαιδευτικών στη Δευτεροβάθμια κατά 35.026 ή 33,92% με μέση τιμή ηλικίας τα 49 χρόνια; Δεν γνωρίζει ότι η ΠΔΣ και η ενισχυτική διδασκαλία παρά τις υποσχέσεις δεν έχουν ξεκινήσει ακόμα, ενώ η εκπαιδευτική κοινότητα ζητά να ξεκινούν με την έναρξη της σχολικής χρονιάς; Δεν γνωρίζει ότι ωρολόγια και αναλυτικά προγράμματα γίνονται κουρελόχαρτα εξαιτίας των ελλείψεων και οι εκπαιδευτικοί μεταβάλλονται σε ντελίβερι τρέχοντας σε 2, 3, 4 και 5 ακόμη σχολεία, με ό, τι αυτό συνεπάγεται τόσο για τη λειτουργία των σχολείων όσο και για την ψυχοσωματική υγεία των εκπαιδευτικών, ενώ μεγάλο ποσοστό βιώνει τη ληστρική εκμετάλλευση των ελαστικών συμβάσεων εργασίας; Δεν γνωρίζει ότι το πρόβλημα της υποχρηματοδότησης έχει πάρει εκρηκτικές διαστάσεις και το δημόσιο σχολείο οδηγείται σε κατάρρευση; Ότι ο 2015 ο προϋπολογισμός για την παιδεία κατατάσσει τη χώρα μας στις τελευταίες θέσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης, 2,47% του ΑΕΠ για το 2015 έναντι 5% του Μέσου Ορου στην ΕΕ;

Ο «εθνικός διάλογος» για την παιδεία δεν είναι ούτε εθνικός ούτε διάλογος. Είναι ο μονόλογος των δανειστών, αφού τα σημαντικά έχουν ήδη συμφωνηθεί στο πλαίσιο του 3ου Μνημονίου. Ακόμα και ο ίδιος ο υπουργός Παιδείας παραδέχεται ότι «η αντιμετώπιση δομικών προβλημάτων της εκπαίδευσης συναρτάται με την έκθεση του ΟΟΣΑ για την αξιολόγηση της εκπαίδευσης στη βάση των βέλτιστων διεθνών πρακτικών».

*Ο Γιώργος Κ. Καββαδίας είναι φιλόλογος, μέλος της ΣΕ του περιοδικού «Αντιτετράδια της Εκπαίδευσης», μέλος του ΔΣ της ΕΛΜΕ Πειραιά