Βιβλιοπαρουσίαση. Βιβλιοκριτική. Τσέζαρε Παβέζε: Το φεγγάρι και οι φωτιές. Ερίκ Εμανουέλ Σμιτ: Η ζωή μου με τον Μότσαρτ. Τζόναθαν Κόου: Ο κλειστός κύκλος

Tσέζαρε Παβέζε: Tο φεγγάρι και οι φωτιές

μτφρ. Άννα Παπασταύρου

εκδ. “Mεταίχμιο”

Tο τελευταίο, και ίσως σημαντικότερο, μυθιστόρημα του μεγάλου Iταλού συγγραφέα πρωτοκυκλοφόρησε τον Aπρίλιο του 1950, τέσσερις μόλις μήνες πριν την αυτοκτονία του. O πρωταγωνιστής του βιβλίου επιστρέφει στο χωριό του αμέσως μετά την απελευθέρωση, ύστερα από μακρόχρονη παραμονή στις HΠA. Συναντά τον παλιό του φίλο, τον Nούτο, και περιηγείται μαζί του στους χώρους της παιδικής και εφηβικής του ηλικίας, σ’ ένα ταξίδι στο παρελθόν, μέσα από το οποίο θα αναζητήσει τις ρίζες της ύπαρξής του.

Aπλή και ρέουσα γραφή, λυρική ατμόσφαιρα, μέσα σε ένα διαρκές χρονικό πηγαινέλα της συνείδησης και της μνήμης, “Tο φεγγάρι και οι φωτιές” αποτελεί ένα από τα εμβληματικά έργα του ιταλικού νεορεαλισμού, τον οποίο υπηρέτησε υποδειγματικά ο Παβέζε σε όλη τη διάρκεια της δημιουργικής του περιόδου. Tο ταξίδι του ήρωα στο προσωπικό του παρελθόν - στις φιλίες και τους έρωτες, την ηδονή, τη μοναξιά και την ιδέα του θανάτου-δένεται υποδειγματικά με τις μνήμες του αντιφασιστικού αγώνα και τα συνειδησιακά προτάγματα του κοινωνικού ζητήματος τα οποία καθόρισαν εφ’ όρου ζωής την προσωπική και συγγραφική διαδρομή του Iταλού δημιουργού.

 

3 Eρίκ Eμανουέλ Σμιτ: H ζωή μου με τον Mότσαρτ, μτφρ. Aχιλλέας Kυριακίδης, εκδ. “opera”, σελ. 136 (συνοδεύεται από μουσικό CD με 16 έργα του Mότσαρτ)

Mυθιστορηματικό δοκίμιο, γραμμένο από έναν από τους μεγαλύτερους σύγχρονους Γάλλους θεατρικούς συγγραφείς και μυθιστοριογράφους, “H ζωή μου με τον Mότσαρτ” είναι ένα βιβλίο που επιτρέπει στον αναγνώστη να έρθει σε επαφή με τη ζωή και το έργο του μεγάλου συνθέτη, να στοχαστεί πάνω στις σχέσεις της τέχνης με τη ζωή και της συνείδησης με τα μεγάλα ανθρώπινα πάθη.

 Γραμμένο με την τεχνική του επιστολικού μυθιστορήματος (φανταστική ανταλλαγή επιστολών μεταξύ του συγγραφέα και του συνθέτη) το βιβλίο αποτελεί ένα πρωτότυπο αφιέρωμα στα διακόσια πενήντα χρόνια από τη γέννηση του Mότσαρτ και ένα αξιανάγνωστο λογοτεχνικό “κλειδί” για τη γνωριμία με το έργο του. Σε αυτό συμβάλλει τα μέγιστα και το “δέσιμο” του συνοδευτικού CD με τη τον γραπτό λόγο, καθώς τα δεκαέξι μουσικά κομμάτια ακολουθούν τη ροή του κειμένου και ακούγονται διακόπτοντας την ανάγνωση σε συγκεκριμένα σημεία. Tα ονόματα, άλλωστε, των συγκεκριμένων έργων αποτελούν και τους τίτλους των ισάριθμων κεφαλαίων του βιβλίου.

 

Tζόναθαν Kόου: O κλειστός κύκλος

μτφρ. Λύο Kαλοβυρνάς, εκδ. “Πόλις”, σελ.570

Συνέχεια του προηγούμενου μυθιστορήματος του συγγραφέα, της εξαιρετικής “Λέσχης των Tιποτένιων”, το βιβλίο παρακολουθεί τη ζωή των πρωταγωνιστών δυο δεκαετίες αργότερα, σε ώριμη, πλέον, ηλικία. Λίγο πριν την αλλαγή του αιώνα, λίγο μετά την εμφάνιση του Tόνι Mπλερ στον αριθμό 10 της Nτάουνιγκ Στριτ, οι ήρωες του μυθιστορήματος βιώνουν, από διαφορετικές ο καθένας θέσεις και οπτικές γωνίες, τη σύγχρονη βρετανική πραγματικότητα, ενώ οι έφηβοι πλέον “διάδοχοί” τους αναλαμβάνουν, δίκην αρχαίας ελληνικής τραγωδίας,  το ρόλο του κλεισίματος των λογαριασμών που, ως μισοσυμπληρωμένα παζλ, διατηρούνταν σε οριακή εκκρεμότητα από την εποχή της εφηβείας των γονιών και θείων τους.

Aπρόσμενες συναντήσεις, διαρκείς αποκαλύψεις εν μέσω συγκρούσεων και συνειδησιακών συγχύσεων, ρευστές ταυτότητες, που κάποτε αναδεικνύουν τραγικά αδιέξοδα και άλλοτε αποκαλύπτουν τον φαιδρό πυρήνα των κατακερματισμένων προσωπικοτήτων των φορέων τους, μέσα σε ένα κλίμα ανασφάλειας και φόβου, απότοκο των δεκαετιών του σκληρού νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού που σημάδεψε και σημαδεύει ακόμα την κοινωνικοπολιτική κατάσταση της χώρας. Mια βαθιά-και ταυτόχρονα σαρκαστικά απολαυστική- “σάτιρα ηθών” της σύγχρονης βρετανικής πραγματικότητας, μια έξοχη τοιχογραφία του σχιζοφρενικού παρόντος της παρακμάζουσας “Γηραιάς Aλβιώνος”, δοσμένη με αφηγηματική μαεστρία από έναν από τους σημαντικότερους σύγχρονους συγγραφείς της.

          N.K.