Ρεκόρ προσλήψεων αναπληρωτών Α΄ φάσης 31.846 – Η ελαστική εργασία στη δημόσια εκπαίδευση και οι συνέπειές της

Του Γιώργου Κ. Καββαδία*

Οι προσλήψεις 31.846 αναπληρωτών

Στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση:

α) 8.688 εκπαιδευτικοί κλάδων/ειδικοτήτων ΕΑΕ και κλάδων γενικής εκπαίδευσης στην ειδική αγωγή και εκπαίδευση (ΕΑΕ) και

β) 9.575 εκπαιδευτικοί κλάδων/ειδικοτήτων στη γενική εκπαίδευση.

Στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση:

α) 2.200 εκπαιδευτικοί κλάδων/ειδικοτήτων ΕΑΕ και κλάδων γενικής εκπαίδευσης στην ειδική αγωγή και εκπαίδευση (ΕΑΕ),

β) 5.981 εκπαιδευτικοί κλάδων/ειδικοτήτων στη γενική εκπαίδευση, και

γ) 254 εκπαιδευτικοί κλάδου ΠΕ79.01 και ΤΕ16 σε Μουσικά Σχολεία για τη διδασκαλία μουσικών ειδικεύσεων

Μέλη Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού (ΕΕΠ) και Ειδικού Βοηθητικού Προσωπικού (ΕΒΠ):

α) 1.475 στις Σχολικές Μονάδες Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης (ΣΜΕΑΕ)

β) 2.180 στην Εξειδικευμένη Εκπαιδευτική Υποστήριξη (παράλληλη)

γ) 720 στα Κέντρα Διεπιστημονικής Αξιολόγησης, Συμβουλευτικής και Υποστήριξης (ΚΕΔΑΣΥ)

δ) 741 στα Σχολικά Δίκτυα Εκπαιδευτικής Υποστήριξης (ΣΔΕΥ) στα ΚΕΔΑΣΥ

Επίσης, διατίθεται για πρόσληψη 1 αναπληρωτής στην εξειδικευμένη εκπαιδευτική υποστήριξη σε Εκκλησιαστικό Σχολείο.

Επιπλέον, διατέθηκαν για πρόσληψη στη Σιβιτανίδειο Δημόσια Σχολή Τεχνών και Επαγγελμάτων, με απόφαση του οικείου Διοικητικού Συμβουλίου, 32 αναπληρωτές κλάδων/ειδικοτήτων Β/θμιας Εκπ/σης

Διορισμοί – Ψίχουλα – Περίπου 50.000 κενά

Την ίδια ώρα που η Ν. Κεραμέως, το ΥΠΑΙΘ και η κυβέρνηση υπόσχονται 8.586  διορισμούς μόνιμων εκπαιδευτικών και το «τέλος του καθεστώτος των αναπληρωτών», ο αριθμός των αναπληρωτών εκπαιδευτικών που θα προσληφθούν  τη φετινή σχολική χρονιά θα προσεγγίσει ή και θα ξεπεράσει τις 50.000 (περίπου 44.000 το 2021 – 22).

Οι διορισμοί 8.586 μόνιμων και οι προσλήψεις – ρεκόρ 31.846 αναπληρωτών α΄φάσης που γίνονται αποτελούν ένα μικρό κομμάτι των αναγκών των σχολείων (πάνω από 50.000), ενώ την ίδια στιγμή η επίθεση στο σχολείο συνεχίζεται με τις ανακοινώσεις για δεκάδες συγχωνεύσεις-καταργήσεις σχολικών μονάδων και τμημάτων.

Σύμφωνα με τις Ομοσπονδίες των εκπαιδευτικών (ΟΛΜΕ και ΔΟΕ) τα οργανικά κενά ανέρχονται στα 15.665  (9.945 στην πρωτοβάθμια + 5.710 στη δευτεροβάθμια) χωρίς να υπολογίζεται ο αριθμός των εκπαιδευτικών που θα συνταξιοδοτηθούν.

Όταν τη δεκαετία 2010-2019 αποψιλώθηκαν τα σχολεία από μόνιμο προσωπικό, όταν υπάρχουν περίπου 49.000 λειτουργικά και οργανικά κενά, όταν η αύξηση του διδακτικού ωραρίου των εκπαιδευτικών  μαζί με την γεωμετρική αύξηση της έντασης των εξωδιδακτικών εργασιών, οι αριθμοί αυτοί, στην πραγματικότητα δεν μπορούν να καλύψουν ούτε τις στοιχειώδεις ανάγκες που υπάρχουν, πόσο μάλλον να εξαλείψουν το καθεστώς των αναπληρωτών και της ελαστικής εργασίας.

Αφανισμός κλάδων

Εξοργιστικό αλλά και απόδειξη των λιγοστών διορισμών είναι για ακόμα μια χρονιά το πώς εξαφανίζονται ολόκληροι κλάδοι, όπως θεατρολόγων, των εικαστικών μαθημάτων, μουσικής αλλά και άλλων κλάδων όπως φυσικών, φυσικής αγωγής αλλά και ΕΕΠ και ΕΒΠ με ελάχιστες ή ακόμα και μηδενικές θέσεις στην κατανομή των διορισμών. Επιπλέον σε κανέναν από τους κλάδους, είτε στην ειδική ή γενική, είτε στην α/θμια ή β/θμια δεν καλύπτονται με αυτή την κατανομή τα αληθινά κενά των ειδικοτήτων αυτών στα σχολεία!

Η κυβέρνηση της ΝΔ αφάνισε από το σχολείο τα εικαστικά, το θέατρο, τις κοινωνικές επιστήμες, τη μουσική, καρατομώντας με τα νέα ωρολόγια προγράμματα το 2020 και 2021 πατώντας στον νόμο 4692/20, τις ώρες των συναδέλφων/ισσών. Είναι ξεκάθαρη η επίθεση στην εργασία των εκπαιδευτικών και στα μορφωτικά δικαιώματα των μαθητ(ρι)ών.

Η ελαστική εργασία εδραιώνεται

Οι διορισμοί – οι προσλήψεις αναπληρωτών και οι πανηγυρισμοί εκ μέρους της κυβέρνησης επιδιώκουν να κρύψουν τις πολιτικές επιλογές τους για συγχωνεύσεις τμημάτων και σχολείων, τα 25αρια τμήματα και τις 3μηνες συμβάσεις -που αλλάζουν την συλλογική, κατά μια έννοια, σύμβαση των αναπληρωτών και επιτρέπουν την εδραίωση εργαζόμενων που θα παραπαίουν ανάμεσα στην εργασία και την ανεργία ανά τρίμηνο, στην κρίση των κατά τόπους Διευθυντών Εκπαίδευσης και φυσικά τη συμπλήρωση του προσοντολογίου με τον γραπτό ΑΣΕΠ.

Όλα αυτά γίνονται φυσικά σε πλήρη ευθυγράμμιση με τα ευαγγέλια της ΕΕ και του ΟΟΣΑ, οι οποίοι σε οδηγίες τους επιτάσσουν την άρση της μονιμότητας, την αλλαγή των εργασιακών σχέσεων στο δημόσιο με εργαζόμενους πολλών «ταχυτήτων», αλλά και την σαφή οδηγία για αντικατάσταση της μόνιμης σχέσης εργασίας με μακροχρόνιες συμβάσεις «που θα ενισχύσουν και θα επιβραβεύσουν την αποδοτικότητα τους». Είναι άλλωστε σαφές ότι η τωρινή και όλες οι προηγούμενες κυβερνήσεις επιθυμούν την ελαστικοποίηση όλων των σχέσεων εργασίας, με ολιγόμηνα προγράμματα παντού, με την κατάργηση του 8ωρου και της πενθήμερης εργασίας, με αντεργατικά νομοσχέδια που διαλύουν τις συλλογικές συμβάσεις και φέρνουν δυστοπικά ωράρια και συνθήκες εργασίας (μην ξεχνάμε την πληρωμή με ρεπό) σε όλους τους χώρους εργασίας!

Εντατικοποίηση – ελαστικές σχέσεις εργασίας – εργασιακή ομηρία – γερασμένοι εκπαιδευτικοί

Η πολιτική των ελάχιστων διορισμών συνδέεται άρρηκτα με την εντατικοποίηση και απαξίωση των συνθηκών εργασίας των εκπαιδευτικών. Υπολογίζεται ότι περίπου 1 στους 3 εκπαιδευτικούς αναγκάζεται να μετακινείται σε περισσότερα από ένα σχολεία σε συνθήκες ελαστικής εργασίας, ειδικότερα με αναπληρωτές σε ομηρία, με αυξημένο ωράριο εργασίας από το 2012 με σοβαρές επιπτώσεις στην εκπαιδευτική διαδικασία και τη μόρφωση των μαθητών.

Το πιο μεγάλο θύμα των μνημονιακών περικοπών είναι ο κόσμος της ελαστικής εργασίας, οι αναπληρωτές κι οι αναπληρώτριες, ο κόσμος της αδιοριστίας, οι χιλιάδες εκπαιδευτικοί που δεν βρίσκουν δουλειά, λόγω των περικοπών ή και απολύονται ευρισκόμενοι στους δρόμους της ανεργίας. Όμως η αδιοριστία και η ελαστική απασχόληση δεν αφορά μόνο τους αναπληρωτές συναδέλφους, γιατί η συνέχιση της αδιοριστίας και των ελαστικών μορφών εργασίας οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην υπονόμευση των εργασιακών δικαιωμάτων και των μόνιμων εκπαιδευτικών.

Με γερασμένο εκπαιδευτικό προσωπικό δουλεύει η ατμομηχανή της δημόσιας εκπαίδευσης . Ιδιαίτερα οι καθηγητές που υπηρετούν στα λύκεια και γυμνάσια της χώρας, έχουν μέσο όρο ηλικίας τα 48,8 χρόνια , ενώ οι μαθηματικοί σπάνε κάθε ρεκόρ με μέσο όρο ηλικίας τα 52 χρόνια !. Τα στοιχεία αυτά επιβεβαιώνονται και από την τελευταία έκθεση του ΟΟΣΑ – «Education at glance 2015»- η οποία περιγράφει την ελληνική εκπαίδευση ως μια από τις πιο γερασμένες, με δεδομένο ότι συγκαταλέγεται στις χώρες με τους μεγαλύτερους σε ηλικία καθηγητές στα Γυμνάσια και τα Λύκεια. Στην έκθεση αυτή που δημοσιοποιήθηκε πριν από δυο μήνες αναφέρεται ότι το 40% των εκπαιδευτικών που διδάσκουν στα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στη χώρα μας είναι “γερασμένοι” , ξεπερνώντας κατά πολύ τον μέσο όρο του 30% στις χώρες του ΟΟΣΑ.

Είναι η ίδια η υπουργός παιδείας που εφαρμόζει με θρησκευτική ευλάβεια το… ευαγγέλιο του ΟΟΣΑ, ο οποίος στην τελευταία έκθεσή του «Για ένα λαμπρό μέλλον της εκπαίδευσης στην Ελλάδα» έχει σε κεντρική θέση το ζήτημα των διορισμών και της διαχείρισης του εκπαιδευτικού προσωπικού. Το παρακάτω απόσπασμα είναι ενδεικτικό της αντίληψης που έχει για το θέμα της στελέχωσης των σχολείων με εκπαιδευτικούς και για τον τρόπο επίλυσής του: «Η επίλυση του προβλήματος των λιγότερων οργανικών θέσεων ήταν ευφυής (!) και από διοικητική και από οικονομική άποψη. Η εναλλακτική λύση ήταν η χρήση αναπληρωτών εκπαιδευτικών, με τη συμφωνία και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. (…) Δεν μισθοδοτούνται κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, κι έτσι –από μια μακροοικονομική άποψη- δεν αποτελούν μια επιπλέον μακροχρόνια επιβάρυνση του εθνικού προϋπολογισμού».

Κυβέρνηση, μνημονιακά κόμματα, ΕΕ, ΟΟΣΑ, ΣΕΒ συμφωνούν με μοχλό την περίφημη «αυτονομία της σχολικής μονάδας» και τη λεγόμενη «αποκέντρωση» να εισέλθουμε σε μια νέα περίοδο εργασιακού μεσαίωνα με ακόμα πιο βάρβαρες μορφές ελαστικής απασχόλησης (τρίμηνες συμβάσιες κ.α.) αντί της μέχρι τώρα σχεδόν «μόνιμης» επανάληψης των συμβάσεων αναπληρωτών και της σχετικής κατοχύρωσης της ελαστικής έστω εργασίας (στην καλύτερή της εκδοχή – του αναπληρωτή), με βάση την προϋπηρεσία.

Οι προσλήψεις και το προσοντολόγιο Γαβρόγλου

Η κυβέρνηση της ΝΔ δείχνοντας για ακόμη μια φορά την πλήρη συμφωνία της με τον τρόπο πρόσληψης που ψήφισε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ (νόμος Γαβρόγλου ‐ γνωστός ως προσοντολόγιο) τον χρησιμοποιεί για τη μονιμοποίηση των συναδέλφων, αφήνοντας ανοιχτό το παράθυρο της διεξαγωγής διαγωνισμού ΑΣΕΠ για τον διορισμό μονίμων εκπαιδευτικών.

Το προσοντολόγιο Γαβρόγλου, δημιουργώντας ένα συνεχές κυνήγι συλλογής προσόντων, απαξιώνοντας έτσι πλήρως το πτυχίο ΑΕΙ, διαμορφώνει όρους απίστευτου κανιβαλισμού πριμοδοτώντας τα μεταπτυχιακά, τα διδακτορικά και τα σεμινάρια ανά την Ελλάδα και σε όλον τον κόσμο. Χαρακτηριστικό της εγκληματικής λογικής αυτού του συστήματος είναι ότι το 1ο παιδί παίρνει 3 μόρια, αλλά το μεταπτυχιακό 20 μόρια! Αυτό το προσοντολόγιο συνιστά την ντροπή κάθε κυβέρνησης που το εφαρμόζει προκειμένου να διορίσει μόνιμους και να προσλάβει αναπληρωτές και αναπληρώτριες κάθε χρονιά.

Σε όλα αυτά τα άνισα και άδικα μέτρα πρέπει να προστεθεί και η διετής παραμονή των νεοδιορισθέντων συναδέλφων χωρίς το δικαίωμα μετάθεσης τη πρώτη χρονιά, που ουσιαστικά λειτουργεί ως τιμωρία για όλα αυτά τα χρόνια που ως αναπληρωτές οι συνάδελφοι και οι συναδέλφισσες έτρεχαν και δίδασκαν σε όλη την Ελλάδα για να καλύψουν τις μεγάλες εκπαιδευτικών ανάγκες που υπάρχουν. Μια επιπλέον λοιπόν αδικία που αντιμετωπίζουν πολλοί συνάδελφοι που βλέπουν την επιθυμία τους να γυρίσουν στον τόπο μόνιμης κατοικίας να χάνεται ως απόρροια των λιγοστών μονίμων διορισμών και της επιλογής της κυβέρνησης να δημιουργήσει μια επιπλέον ανασφάλεια στους νεοδιορισθέντες και να τους καταστήσει έρμαιο των διχτυών διαφόρων καλοθελητών, είτε στελεχών της διοίκησης, είτε διαφόρων ρουσφετολογικών τακτικών μιας μερίδας κυβερνητικών, πρώην και νυν κι όχι μόνο, συνδικαλιστών, στελεχών του εργοδοτικού και γραφειοκρατικού συνδικαλισμού και των μηχανισμών τους.

Αγώνας για την κατάργηση της ελαστικής εργασίας και της επισφάλειας!

Οι εκπαιδευτικοί έχουν χρέος να αγωνιστούν για το σχολείο των αναγκών και των οραμάτων τους, ενάντια στο σχολείο της αγοράς, της κατηγοριοποίησης, της αξιολόγησης και της υποταγής.

  • Δουλειά και ζωή με αξιοπρέπεια!
  • Στον εμπαιγμό της κυβέρνησης για διορισμούς-ψίχουλα και της ελαστικής εργασίας οφείλουν οι εκπαιδευτικοί να διεκδικήσουν:
  • Μονιμοποίηση ΤΩΡΑ όλων των αναπληρωτ(ρι)ών αποκλειστικά με βάση το πτυχίο και ολόκληρη την προϋπηρεσία!
  • Εδώ και τώρα ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ του προσοντολογίου των απολύσεων και αποκλεισμών! Ούτε σκέψη για ΑΣΕΠ και συνέντευξη!
  • Δωρεάν στέγη, σίτιση και μετακινήσεις σε όλους τους νεοδιόριστους και αναπληρωτές των νησιωτικών, δυσπρόσιτων και παραμεθόριων περιοχών!

* Ο Γιώργος Κ. Καββαδίας είναι φιλόλογος στο 3ο ΓΕΛ Κερατσινίου, μέλος του ΔΣ της ΕΛΜΕ Πειραιά, μέλος της ΣΕ του περιοδικού «Αντιτετράδια της Εκπαίδευσης» του Εκπαιδευτικού Ομίλου