Η επιστροφή της Αξιολόγησης

Του Γιώργου Κ. Καββαδία*

Η «αξιολόγηση» αναδεικνύεται ως η πιο πολυχρησιμοποιημένη λέξη της περιόδου. Η κυβέρνηση για τη «σωτηρία της πατρίδας» περιμένει τη 2η αξιολόγηση στο βωμό της οποίας θυσιάζονται τα εναπομείναντα εργασιακά δικαιώματα και κατακτήσεις των εργαζομένων που μετατρέπονται στου σύγχρονους δούλους του 21ου αιώνα, ενώ τα κοινωνικά δικαιώματα μετατρέπονται σε προνόμιο των προνομιούχων τάξεων και στρωμάτων.

Ο πρώην υπουργός Παιδείας «αρίστευσε» με την πλαστή «κανονικότητα», όμως έμεινε στάσιμος στην αξιολόγηση της Εκκλησίας που επικύρωσε ο Πρωθυπουργός. Ο νέος υπουργός βρήκε τη «λύση» για τα προβλήματα της εκπαίδευσης με την «επιστροφή της αξιολόγησης» υπογραμμίζοντας ότι δεν πρέπει να φοβόμαστε δύο λέξεις, τη λέξη συντεχνία και τη λέξη αξιολόγηση.

Για να καθησυχάσει χρησιμοποιεί «σχήματα λόγου» εξωραϊζοντας το περιεχόμενό της: «διαδικασία αυτοπροσδιορισμού της σχολικής μονάδας», «ενισχύει την αυτονομία και την αυτοοργάνωση της», «βελτιώνει τον καθένα μας» και άλλα ηχηρά. Μόνο που το περιεχόμενο το καθορίζουν «οι θεσμοί» και η ίδια η εκπαιδευτική πραγματικότητα. Ένα διοικητικός μηχανισμός της κομματικής διαφθοράς, του ρουσφετιού και των πελατειακών σχέσεων δεν μπορεί παρά να παράγει μια αξιολόγηση «εξαντλητική», όπως δηλώνουν οι θεσμοί, όπου για να γίνουν προσλήψεις μονίμων εκπαιδευτικών απαιτείται ανθρώπινο κρέας: απολύσεις μονίμων. Με βάση το νεοφιλελεύθερο δόγμα: «είσαι ικανός-άξιος, δουλεύεις ή δεν είσαι ικανός-άξιος, απολύεσαι».

Και αν επικαλεστεί κανείς το πόρισμα της Επιτροπής Γαβρόγλου που τονίζει ότι η αυτοαξιολόγηση πρέπει να έχει στόχο «τη βελτίωση και όχι την επιβολή κυρώσεων», θα πρέπει να γνωρίζει ότι τα ίδια επικαλούνταν και όλοι οι υπουργοί Παιδείας που επιχείρησαν την επαναφορά της αξιολόγησης στο σχολείο («μη τιμωρητική», «ανατροφοδοτική» και άλλα).

Οι προσπάθειες για τη «νέα αξιολόγηση», την «αυτοαξιολόγηση», αποτελούν τον πυρήνα χρηματοδοτούμενων προγραμμάτων από την Ευρωπαϊκή Ένωση.. Με στόχο τη νομιμοποίηση αφενός της μείωσης των σχολικών μονάδων μέσω του κλεισίματος-συγχώνευσης «αντιπαραγωγικών» σχολείων και αφετέρου την έξωση ενός μεγάλου τμήματος εκπαιδευτικών που αμείβονται με αμοιβές της προ μνημονίου εποχή. Αυτό συνεπάγεται την ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων των εκπαιδευτικών και τη διαμόρφωση συνθηκών άγριου ανταγωνισμού για να εξασφαλίσουν μαθητές και χρηματοδότηση.

Η Νταϊάν Ράβιτς, ιστορικός και υφυπουργός Παιδείας των ΗΠΑ της κυβέρνησης Τζ. Μπους έγραφε:

«Σήμερα δεν πιστεύω πια πως η αξιολόγηση ή η επιλογή σχολείου μπορούν να βελτιώσουν την ποιότητα της εκπαίδευσης, όπως είχαμε ελπίσει. ... Με άλλα λόγια, η αξιολόγηση μετατράπηκε σε εφιάλτη για τα αμερικανικά σχολεία.... Η τρέχουσα έμφαση στην αξιολόγηση έχει δημιουργήσει στα σχολεία μια τιμωρητική ατμόσφαιρα. ... Η εκπαιδευτική πολιτική που ακολουθούμε αναστατώνει τις κοινότητες, κατεδαφίζει σχολεία, εξαπατά τους μαθητές..»

* O Γιώργος Κ. Καββαδίας είναι φιλόλογος, μέλος της Σ.Ε. του περιοδικού «Αντιτετράδια της Εκαπίδευσης», αρθρογράφος στο «ΕΘΝΟΣ» και μέλος του Δ.Σ. της ΕΛΜΕ Πειραιά